Fika – szwedzki rytuał na przyjemną przerwę w ciągu dnia

Szwedzi są znani z dbałości o równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, z czym wiąże się charakterystyczny dla ich kultury zwyczaj o nazwie „fika”. Jest to nie tylko przerwa na kawę, ale właściwie rytuał, który ma ogromne znaczenie w codziennym życiu Szwedów.

Fika to nie tylko przerwa od pracy, ale również moment, w którym Szwedzi spotykają się z przyjaciółmi, rozmawiają, relaksują się i delektują smakiem świeżo parzonej kawy oraz pysznymi ciastkami. Dla wielu Szwedów ​​znalezienie czasu na ten rytuał każdego dnia jest niezbędne.

Skąd wzięła się fika?

Uważa się, że samo słowo „fika” jest odwróceniem sylab w słowie „kaffi” (stara pisownia słowa „kawa”). Pierwotnie określano tym mianem samą kawę, która została sprowadzona do Szwecji w XVIII wieku. Jednak z biegiem lat towarzyszące temu pieczone smakołyki – często nazywane „fikabröd” (chleb fika) – stały się równie ważne, podobnie jak społeczny aspekt tego zwyczaju. Pojawienie się cukierni w Szwecji w XIX wieku ugruntowało tradycję zwyczaju spożywania kawy i ciasta w gronie przyjaciół.

Na czym polega fika?

Fika jest często tłumaczona jako „przerwa na kawę i ciastko”, co jest prawdą, ale jest to jednocześnie znacznie więcej. Ważniejszy jest społeczny aspekt tego rytuału.

Współczesna fika składa się z filiżanki aromatycznej kawy, często parzonej w tradycyjnej kawiarce, oraz towarzyszącego jej słodkiego dodatku. Ten rytuał odbywa się o bardzo różnych porach dnia. Można urządzić sobie przerwę w pracy przed lub po południu, spotkać się po pracy z przyjacielem na ciastko i kawę lub urządzić sobie fikę przed snem (kawę można też zastąpić herbatą). Szwedzi nie ograniczają się też do jednej fiki dziennie, a w cieplejszych miesiącach urządzają ją na dworze.

Ciastka, bułeczki lub ciasteczka (fikabröd) są integralną częścią tego rytuału. Warto zaznaczyć, że Szwedzi przywiązują dużą wagę do jakości podawanej kawy i smaku ciastek. Nie ma większego znaczenia jakie jedzenie jest serwowane, ponieważ stanowi po prostu dodatek do spotkań towarzyskich i nadrabiania zaległości z przyjaciółmi i współpracownikami. Ale niezależnie od wybranego jedzenia, powinno ono być świeże i estetycznie podane. A najlepiej jeśli jest domowym wypiekiem. Wielu liderów zespołów w Szwecji uważa za ważne regularne pieczenie w domu czegoś, co można wykorzystać w pracy przy rytuale fika.

Popularne wypieki podczas fiki to:

• Kanelbulle
• Chokladboll
• Jordgubbstårta

Czemu służy fika?

To zatrzymanie się w ciągu dnia jest niezwykle ważne, aby poczuć się odświeżonym i zrelaksowanym. Szwedzi dają sobie w ten sposób czas na odpoczynek oraz wzmocnienie relacji.

Fika to okazja do spotkania towarzyskiego. Ludzie spotykają się w kawiarniach, domach czy biurach, aby wspólnie spędzić chwilę przy filiżance kawy i opowiedzieć o swoich doświadczeniach czy planach. Jest to moment, który integruje, umożliwia wymianę poglądów i buduje więzi.

Fika wpisuje się również w szwedzką kulturę pracy, stanowiąc ważny element równowagi pomiędzy intensywną aktywnością zawodową a relaksem. Pracownicy mają okazję odetchnąć, naładować baterie i powrócić do obowiązków z nową werwą. Fika to dla Szwedów świętość. Wszystkie projekty i terminy mogą zaczekać.

Warto podkreślić, że fika to nie tylko przepis na przyjemny moment w ciągu dnia, ale także część szwedzkiej tożsamości. Stanowi odzwierciedlenie podejścia Szwedów do życia, gdzie równowaga, relaks i dbałość o jakość stają się ważnymi elementami codzienności.

Przeczytaj także:

• Friluftsliv, czyli norweski sposób na życie
• Wabi-sabi – japońska sztuka odnajdywania piękna w niedoskonałości